Προσαρμογή των παιδιών κατά τις πρώτες ημέρες στο Νηπιαγωγείο:
Λίγα λόγια για τα προβλήματα προσαρμογής:
Τα παιδιά (ιδιαίτερα τα προνήπια) στο άκουσμα του σχολείου, βιώνουν το άγχος του αποχωρισμού από τους γονείς και τις πρώτες ημέρες εκδηλώνουν μια συνήθη άρνηση να πάνε στο σχολείο.
Το άγχος αυτό έχει να κάνει με το φόβο του παιδιού ότι οι γονείς μπορεί να το ξεχάσουν στο σχολείο ή δεν το αγαπούν ή δεν το θέλουν.
Καλό είναι οι γονείς να συζητούν με τα παιδιά το θέμα του σχολείου, τονίζοντας ότι τίποτα τέτοιο δεν ισχύει και δεν πρόκειται να συμβεί.
Για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό (ειδικά τις πρώτες ημέρες) οι γονείς να είναι συνεπείς κατά την ώρα που σχολάει το παιδί από το σχολείο (είναι προτιμότερο να περιμένουν οι γονείς 5 λεπτά νωρίτερα έξω από το νηπιαγωγείο να παραλάβουν το παιδί τους με χαμόγελο, παρά να περιμένει το παιδί στο χώρο του σχολείου πολλές φορές κλαίγοντας, για να έρθει ο γονιός καθυστερημένα να το πάρει).
Αρκετές φορές, η άρνηση του παιδιού για το σχολείο συνοδεύεται με θυμό, κλάματα ή ακόμα και με σωματικές διαταραχές (πόνος στο στομάχι, εμετός κ.λπ.) Είναι λογικό να συμβαίνει αυτό, καθώς η είσοδος του παιδιού στο σχολείο είναι μια μετάβαση ζωής, που του προκαλεί στρες.
Το παιδί φεύγει από το γνώριμο οικογενειακό περιβάλλον και μπαίνει σ’ ένα ευρύτερο, αυτό του σχολείου, που είναι καινούργιο και άγνωστο. Πρέπει να προσαρμοστεί σ’ αυτό μακριά από την οικογένεια, όπου υπάρχουν άγνωστοι ενήλικοι και συνομήλικοι, τηρούνται προγράμματα και κανόνες, απαιτείται συμμετοχή σε ομαδικές δραστηριότητες. Το παιδί νιώθει ξαφνικά ότι δεν είναι πια το επίκεντρο του ενδιαφέροντος μονάχα αυτό (όπως στο σπίτι), αλλά όλη η ομάδα των παιδιών.
- Η νηπιαγωγός καλείται τις κρίσιμες αυτές πρώτες ημέρες να είναι κοντά στο παιδί, να το στηρίξει ψυχολογικά, να το βοηθήσει να εξοικειωθεί με το περιβάλλον του σχολείου (χώρους, παιχνίδια, υλικά, συμμαθητές), να χτίσει σιγά-σιγά την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό της και να το εντάξει σταδιακά στους σχολικούς κανόνες.
- Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει και η στάση των γονιών. Οι πρώτες μέρες του σχολείου είναι αρκετά δύσκολες και για τους ίδιους, από άποψη αποχωρισμού και προσαρμογής. Ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσουν το παιδί τους να προσαρμοστεί στο σχολικό περιβάλλον, αλλά και να διευκολύνουν το έργο της νηπιαγωγού προς αυτή την κατεύθυνση, είναι:
• Να του μιλούν και να του εξηγούν ήρεμα και με το δικό του τρόπο ο καθένας, τους λόγους για τους οποίους πρέπει το παιδί να πάει στο σχολείο.
• Να δείχνουν κατανόηση σ’ αυτό που αισθάνεται το παιδί, χωρίς όμως να αμφιταλαντεύονται και να «παζαρεύουν» για το αν θα πρέπει να πάει το παιδί σχολείο (π.χ. επειδή ξύπνησε κλαίγοντας το πρωί και ζητάει να μείνει σπίτι). Πρέπει δηλαδή να παραμένουν σταθεροί στην απόφασή τους να το φέρνουν καθημερινά στο νηπιαγωγείο. Όταν το παιδί απουσιάζει συχνά από το σχολείο χωρίς σοβαρό λόγο, λαμβάνει ένα εσφαλμένο μήνυμα. Το σχολείο είναι σημαντικό και αυτό επιβεβαιώνεται με την παρουσία. Μια παρουσία που πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτη.
• Να προσπαθούν να αποχωρίζονται το παιδί τους στην πόρτα του νηπιαγωγείου με υπευθυνότητα και κυρίως με αποφασιστικότητα, ακόμα κι αν το παιδί εξακολουθεί να κλαίει ζητώντας απ’ το γονιό να μείνει μαζί του στο σχολείο. Έχει αποδειχθεί ότι η παραμονή του γονιού μέσα στην αίθουσα του νηπιαγωγείου δεν βοηθά, αλλά αντίθετα δυσκολεύει την προσαρμογή του παιδιού, καθώς αυτή διαρκεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Για τον λόγο αυτό δεν συνίσταται.
Αν όλα τα παραπάνω γίνουν κατανοητά και εφαρμοστούν, γονείς και νηπιαγωγός, γίνονται συνεργάτες και συμπαραστάτες στο πρόβλημα του παιδιού ακολουθώντας κοινή γραμμή και στάση. Συμβαδίζουν, αλληλοβοηθούνται και αλληλοσυμπληρώνονται, δίνοντας τα ίδια μηνύματα στο παιδί για την έννοια του σχολείου. Κοινός εξάλλου στόχος γονιών και νηπιαγωγού είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών και η διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Για να επιτευχθεί αυτό, απαραίτητο είναι να υπάρχει αρμονική συνεργασία.
(συγγραφή κειμένου: Μαρία Ιωαννίδου)
Καλή σχολική χρονιά!